Ga jij op vakantie naar Suriname en wil je meer zien dan alleen Paramaribo? Trek dan het binnenland in en maak kennis met de oorspronkelijke stammen van het land. Bezoek bijvoorbeeld Palumeu, waar de Trio, Wajana en Akurio indianen volgens oude tradities met elkaar samenleven.
Over Palumeu
Palumeu is een klein dorpje op bijna 300 km van Paramaribo, bij de samenvloeiing van de boven Tapahony en de Palumeurivier. Het dorpje kun je bereiken per binnenlandse vlucht, maar niet per auto. In het dorp leven ongeveer 200 inheemsen.
De bewoners
De ongeveer 200 inwoners zijn te verdelen in drie Indianen-stammen: Wajana, Akurio en Trio.
De trio-indianen leefden van oorsprong in zuidelijk Suriname en in Brazilië. Door hun contact met de marrons zijn zij in de loop der tijd meer naar boven en zo ook in Palumeu terecht. De trio-indianen spreken Tareno, een Caribische taal.
Hoewel de Wajana-indianen van oorsprong te vinden waren aan de Jari- en de Paroerivier in Brazilië, vind je ze nu in Suriname, Frans-Guyana én Brits-Guyana.
Tijdens een expeditie tussen 1968 en 1971 werd er voor het eerst contact gelegd met deze groep Indianen. Na de ontdekking werden zij ondergebracht in diverse Trio-dorpen, waaronder Palumeu. Momenteel leven er nog maar twee Akurio-Indianen in Palumeu.
Levensonderhoud
Om in hun dagelijkse behoeften te voorzien, leven ze nog steeds zoals honderden jaren terug: ze maken gebruik van de natuur. Ze leven van aardvruchten (met name casava) en fruit. Verder gaan ze dagelijks op jacht naar vis, wild en gevogelte. Hierbij maken ze gebruik van zelfgemaakt materiaal als pijl en boog.
Toch heeft de Westerse wereld ook nog invloed op deze toch wel van de buitenwereld afgeschermde groep. Hoewel een groot deel nog slaapt in zelf geweven hangmatten en niet over een bed beschikt, lopen velen ook niet meer rond in de traditionele Indianen-kledij. Door het groeiende contact met de westerse wereld (door scholing, maar ook door het toerisme) hebben ook jurken, spijkerbroeken en zelfs de nieuwste gympen hun intrede gedaan in dit dorp. Ze hebben een winkel in het dorp, die bevoorraad wordt vanuit Paramaribo, en hier kunnen ze bijvoorbeeld slippers aanschaffen.
Verblijven in Palumeu
De ruime keuze die je in Paramaribo aan hotels hebt, heb je in Palumeu zeker niet. Er is maar een overnachtingsmogelijkheid: het vakantieoord van METS Travel & Tours op loopafstand van het dorp. Het oord werd in 1984 opgezet door de Surinaamse luchtvaartmaatschappij SLM. Helaas kreeg Suriname te kampen met hevige gevechten tussen 1986 en 1992 en moest het ontwikkelen van een ‘toeristisch’ oord gestaakt worden. Nadat de gemoederen waren bedaard werd het oord eind september gerenoveerd en heropend. Sindsdien kun je hier genieten van uitzicht op de rivier vanuit je traditionele lodge. Verwacht dus geen overbodige luxe. Licht is er wel, maar warm stromend water zul je even gedag moeten zeggen.
METS Travel & Tours is niet enkel een toeristische organisatie. Zij richten zich ook op het welzijn van de inheemsen. Een deel van de opbrengst van jouw reis zal naar de dorpskas gaan, die beheerd wordt door de kapitein (ofwel burgemeester) van het dorp. Tevens zorgen ze voor goedkoop vervoer voor de lokale bewoners naar Paramaribo en leerkrachten en zieken mogen gratis vliegen. Ook financiëren ze mee aan de school en de medische post. Je geld komt dus goed terecht!
Zien & doen in en om Palumeu
Hoewel het dorpje Palumeu maar klein is en het oord maar over enkele vakantiewoningen beschikt, zul je je hier niet snel vervelen. Goed onderlegde gidsen kunnen je elke dag meenemen op een verrassende excursie:
Maak een wandeling door de jungle en beklim Poti Hill. De top van Poti Hill bevindt zich op 230 meter hoogte en vanaf hier heb je – bij goed weer – uitzicht op vijf andere bergen (Roosevelt Piek, Magneetrots, Teboe top, Ananasgebergte en Kasakasimagebergte).
Breng een bezoek aan Palawa Island. Geniet van een overheerlijke Surinaamse lunch, die de gidsen meenemen, ga een uurtje relaxen in een hangmat, of zwem in de rivier tussen piranha’s. Ontdek tevens het vliegtuigwrak dat hier in 1959 verongelukt. Het vliegtuig werd bestuurd door Vincent Faijks en Ronald Kappel, die zorgden voor de bevoorrading van het personeel van Palumeu dat daar in de tijd de airstrip aanlegde. De airstrip bij Palumeu is dan ook genoemd naar Vincent Faijks.
Maak een of meerdere tochten per korjaal. De korjaal is een traditionele boot die gemaakt is van boomstammen en veel door de lokale bevolking wordt gebruikt. Gidsen maken je wegwijs in de Surinaamse natuur al drijvend over de nabijgelegen rivier. Ook leuk: een boottocht bij zonsopgang- of zonsondergang.
Ga vissen op traditionele wijze en sla bijvoorbeeld een piranha aan de haak, die het personeel later als lunch voor je zal bereiden.
Breng een bezoek aan het dorp Palumeu en maak kennis met de Indianen en hun cultuur. Ben je elders in het binnenland geweest, bijvoorbeeld bij de Samaracanen, wees je er dan van bewust dat de Indianen net iets teruggetrokkener leven. Wel vinden ze het fijn om je hun vormen van kunst te laten zien, bijvoorbeeld het maken van speren, geweven manden en sieraden. Of proef hun bekende casavabrood.
Even niet actief doen, het oord is ook geschikt om een dag te luieren in je hangmat.
Wist je dat…?
… het aangenaam vertoeven is in Palumeu met een gemiddelde temperatuur van 27 graden overdag en 20 graden ’s nachts. Wel kun je flinke regenbuien verwachten, maar voor je het weet komt de zon weer tevoorschijn.
… de naam Palumeu naar alle waarschijnlijkheid is afgeleid van paloe (groot water) en imeu (geest, groot, machtig)?
… de gidsen je op een vrije middag graag leren boogschieten met een traditionele boog? Het lijkt simpel, maar het is het zeker niet.
… je in dit deel van Surinaamse last kan hebben van malariamuggen? Vraag dus op tijd advies aan bij de GGD of je huisarts.